Voor het boek Impact interviewde Inge Vuijk elf mensen met een handicap over hun leven na een revalidatietraject. De oud-fysiotherapeut en oprichter van Rehab Academy concludeert: ‘Uiteindelijk maakt het niet zoveel uit wat er met je is gebeurd. Het gaat er vooral om hoe je daarmee omgaat.’
Dwarslaesie of geen dwarslaesie, hij moet en zal meegaan. Siegfried Isenia sluit na een bedrijfsongeval en zijn revalidatie gewoon aan bij zijn honkbalmaatjes, die een veteranenduel in Cuba moeten spelen. Dat het hotel ter plaatse niet rolstoelvriendelijk is, daar denkt hij niet eens over na. De anderen tillen hem zo naar binnen. Wanneer hij de ontdekt dat hij niet uit bed kan komen, vraagt hij de hotelmanager een kamerdeur los te schroeven en deze onder het matras te schuiven. Probleem opgelost.
Kleurrijke verhalen, sprekende anekdotes. Het weerzien met de inmiddels 75-jarige Siegfried was erg hartelijk en vermakelijk. Vijfentwintig jaar geleden behandelde Inge Vuijk hem als fysiotherapeut. Het leven had hem getekend, maar eigenlijk was hij geen spat veranderd. Nog steeds straalt hij, ziet hij vooral de lichte kanten van het leven.
Siegfried is één van de elf mensen die Inge Vuijk sprak voor haar boek met open verhalen van ervaringsdeskundigen. Eigenlijk was de oprichtster van de Rehab Academy met een ander boek bezig. Het vervolg op haar vorige werk ‘Revalideren is leren’, dat professionals inspireerde met een frisse blik op revalidatie, moest handvatten geven aan mensen met een handicap zelf. Maar al snel dacht ze: ‘Deze mooie verhalen verdienen een boek op zich. Daar moet ik helemaal niets aan toevoegen. Afblijven.’
Het verhalenboek heet Impact. Voor Inge zijn er drie lagen impact: de gevolgen van de gebeurtenis, de afhankelijkheid van instanties en professionals en de manier waarop je daarmee om gaat. Het boek gaat over alle lagen. De gemene deler van de interviews: uiteindelijk moet je het zelf doen. Zo zegt de 27-jarige Rienk: ‘Angst verlamt erger dan een dwarslaesie.’
Rienk is een ontzettend handige gast die alles in en uit z’n rolstoel doet. Het leven moet doorgaan. Zijn vrienden sleuren hem overal mee naartoe, familie staat altijd voor hem klaar. Totdat Rienk dodelijk vermoeid raakt. Burn-out. Hij heeft zich volledig laten meeslepen door alles en iedereen om zich heen. In het interview met Inge zegt hij: ‘Dat iedereen me op sleeptouw nam, was eigenlijk heel makkelijk. Met als gevolg dat ik mezelf steeds meer ging verstoppen. Ik durfde ook niet meer te zeggen: dit wil ik niet.’ Hij greep de burn-out aan om het roer om te gooien. Inmiddels trekt hij zelf aan de touwtjes en wil hij gaan samenwonen met zijn nieuwe vriendin.
Door het lezen van zo’n eerlijk verhaal kan iemand er uithalen wat voor hem of haar van toepassing is. Iedereen gaat op een verschillende manier met tegenslag om. Politicus Otwin van Dijk en topatleet Ronald den Hertog zijn mannen vol bewijsdrang die er wel komen en hun eigen plan trekken. Maar het boek gaat ook over Wim, die van de generatie is die doet wat de dokter zegt. Bij hem ging de switch naar eigen regie langzamer. Uiteindelijk dacht ook hij na over wat hij zélf nodig heeft.
Levensfase, type handicap, leeftijd, karakter, omgeving; alles speelt een rol bij het oppakken van je leven. Afhankelijkheid sluipt er snel in. Een ouder of partner die koffie voor je zet, het bed opmaakt of de vaatwasser uitruimt, omdat dit gewoon even sneller is. Nieuwe patronen ontstaan voor je het door hebt. Zo was het voor de 17-jarige Cynthia, die haar nek brak na een val van de trampoline, een enorme overwinning toen ze zelfstandig met de trein reisde. En voor haar moeder ook. Over angsten heen stappen, zo eenvoudig is dat niet.
Met het boek hoopt Inge mensen te inspireren en motiveren: ‘Als je een soort onvrede voelt over je situatie, kunnen deze verhalen een duwtje zijn voor een nieuwe stap.’
Velen voelen dat ze er alleen voor staan. ‘Als jij het gras moet maaien en je maaimachine is kapot, dan kun je je buurman om advies vragen. Maar voor tips over je rolstoel, is een sparringpartner vaak niet in de buurt.’ Daarom staan praktische tips van anderen ook in de verhalen. Inge heeft al een paar grote afnemers, zoals HandicapNL! en een aantal hulpmiddelenproducenten en ziet het boek graag in openbare ruimtes liggen. ‘Live je verhaal met elkaar delen is natuurlijk het mooiste. Noem het lotgenotencontact. Maar als je daar niet toe in staat bent, zeker in deze Coronatijd, kan het lezen van zulke verhalen inspirerend werken. ‘Ik hoop op een groot bereik’, zegt Inge. ‘Want het is zonde dat er mensen zijn die zich opgesloten voelen en de creativiteit niet hebben om vooruit te komen. Ik hoop dat zij en hun omgeving kracht kunnen halen uit de verhalen van anderen: actie in de tent!’
Beeld: Inge Hondebrink
Gerelateerde artikelen Revalidatie Magazine
De oorlog in Oekraïne dreunt dagelijks na in het MRC
Terugblik op de brand bij Klimmendaal: ‘Ineens roken we een rare lucht’
Nieuwe ‘onderzoeks-to-do-list’ onderstreept de meerwaarde van revalidatiegeneeskunde
Gerelateerde artikelen Nederlands Tijdschrift voor Revalidatiegeneeskunde
Hybride zorg als oplossing voor personeelstekorten
Volumenormen voor chirurgische ingrepen: worden we daar beter van?
